Nepvlees dat net vlees is

De Vegetarische Slager - Kipstukjes en Gehacktbal

Wat: net-echte vleesvervangers

Van wie: De Vegetarische Slager

Waarom: omdat iedereen het erover heeft en omdat je het nu gratis bij Jumbo krijgt

(Oorspronkelijk verscheen deze recensie op mijn andere blog, Geschreven Goed, op 28 april 2013. Hij verhuisde naar hier omdat hij hier beter past.) 



Bij de start van dit blog beloofde ik al om méér te recenseren dan alleen boeken, maar in de praktijk viel dat vies tegen. Teveel werk en andere verplichtingen maken dat ik eigenlijk alleen de op voorhand toegezegde recensies en boekenblogs schrijf. Maar nu heb ik toch iets anders gevonden dat de moeite van een recensie waard is: vleesch van de vegetarische slager!

Toen Jaap Korteweg eind 2010 startte als vegetarische slager, vond ik dat al een vreemd idee. Waarom noem je het ‘slager’, als je geen dieren slacht of geen vlees gebruikt? Waarom maak je producten die op vlees lijken? Dat is toch allemaal niet nodig, wie houd je daarmee voor de gek? Hooguit trek je hiermee de mensen over de streep die verslaafd zijn aan de drie-eenheid aardappelen/groente/vlees. En misschien zelfs die niet, want dat zijn ook de mensen van wat-een-boer-niet-kent-dat-eet-ie-niet. 

Iedereen die wel openstaat voor het gebruik van dierlijkeiwitalternatieven (lekker woord hé?) begrijpt dat een nepkarbonaadje eigenlijk flauwekul is. Dacht ik… Vond ik….

Intussen zijn we drie jaar verder en is De Vegetarische Slager een begrip geworden. Als ik de kranten moet geloven, is het de snelst groeiende 'vlees'producent van de afgelopen jaren.

Om de bekendheid en dus ook de omzet van de vegaslager nog meer te vergroten, gaf Jumbo afgelopen weken producten van De Vegetarische Slager cadeau aan iedereen die vlees, vis of een vleesvervanger kocht. Omdat deze producten normaal gesproken onbetaalbaar zijn, wist ik niet hoe hard ik naar Jumbo moest fietsen om nu zelf te kunnen proeven waar iedereen het over heeft.

Eerste probleem: wat koop ik om in aanmerking te komen voor zo’n gratis product? Ik eet vaak vegetarisch, soms veganistisch en soms gewoon vlees, vis, wild of gevogelte. Het gaat mij helemaal niet om zielige diertjes, wat ik wél belangrijk vind is het milieu, het gebruik en de verdeling van grondstoffen en mijn eigen gezondheid. Dus eet ik zeer matig vlees, maar áls ik het eet, moet het wel goed zijn. En dan sta ik daar dus bij Jumbo voor die grote koelvitrines met kant-en-klaar geportioneerd vlees, liefst al gezouten en gekruid. Je hoeft het alleen maar in de pan te mikken, om te draaien en te serveren. Het zal ongetwijfeld van (redelijk) goede kwaliteit zijn en veel mensen die geen idee hebben hoe ze moeten koken zullen het een uitkomst vinden, maar mijn trek vergaat bij het zien van al die vleesstukjes waarbij een overdosis zout het gebrek aan smaak moet verhullen.
Het was mijn bedoeling om een soepkip te kopen, of iets wat ervoor door kon gaan. Met moeite toverde de slagerijmedewerkster één ongekruid, scharminkelig kippetje van nog geen 600 gram tevoorschijn. “Mevrouw, niemand vraagt ooit om soepkip. U kunt toch ook die kant-en-klaar pakketten kopen, of een potje met bouillon en kipstukjes?” Ik bedoel maar. Hier word ik nou verdrietig van.

Uiteindelijk kocht ik twee varkenshaasjes en bij een tweede bezoek volgden sucadelappen. Beide vleesvarianten brachten mij de felbegeerde vleeschvariaties. Ik noem het vleesch, omdat die vegaslager ook vleeschachtige fantasienamen gebruikt. Allemaal verneukeratief, zou mijn vader zaliger zeggen. Ofwel: hoe houd ik de goegemeente voor de gek.

Mijn vleesch bestond uit kipstukjes en gehacktballen -alweer zo’n originele vleeschnaam. De kipstukjes waren echt zonder enige dierlijke toevoeging, dus die at ik samen met mijn veganistische logees.  De gehacktballen bevatten wat kippenei-eiwit, die at de ik volgende dag zelf.

Veganistische kipstukjes

Zoals dit nepvlees in de verpakking zit, lijkt het op gegaarde kip. Toch bestaat het uit alleen maar water, sojaconcentraat, zonnebloemolie, aroma, specerijen en zout. Volgens het bereidingsadvies moet je de stukjes 3 tot 5 minuten bakken of wokken in wat hete olie, dat doen we dus maar. Ik moet zeggen dat het smaakt. Het vleesch lijkt verdacht veel op echte kip, zowel qua smaak als qua structuur. Zelf zou ik kip niet zo krokant bakken, maar het opgevolgde bakadvies geeft deze nepkip een lekkere smaak en bite.

Mijn ene logee heeft het grootste deel van haar leven geen vlees gegeten. Ze vond deze kipstukjes lekker, maar kon het niet vergelijken met het origineel. De andere logee eet pas vier jaar geen vlees meer. Volgens hem is dit nét echt: “Ik proef het verschil niet”. Nou, ik proefde dat wel, maar de verschillen in smaak en textuur waren zo minimaal, dat ik het ook zou kunnen geloven als iemand mij vertelt dat dit echte kip is, maar dat ie op een andere manier is bereid.
Buiten de actie is de prijs van dit surrogaatkippenvlees € 4,25 voor 160 gram, ofwel € 26,56 per kilo. Hoe smakelijk deze nepkip ook is, hij is mij dat beslist niet waard. Voor dat geld koop ik liever de allerlekkerste, allerbeste boerenkip die een heerlijk kippenleven achter de rug heeft.

Vegetarische gehacktballen

Eigenlijk zijn dit geeneens ballen, het zijn platte, ronde schijven. Ze bestaan uit soja, water, ui, palmolie, zonnebloemolie, het al genoemde kippenei-eiwit, zetmeel (o.a. tarwe)tomatenpuree, knoflook, kruiden en specerijen, dextrose, zout, glucosestroop, karamel, aroma, ijzer en vitamine B12. Voor 2 stuks van ieder 90 gram, betaal je normaal in de winkel € 3,25. Per kilo is dat € 18,06, wat behoorlijk aan de prijs is.

Toen ik de gehacktballen uit de verpakking haalde, roken ze al meteen naar bouillonblokjes. He, jakkes. Stukje geproefd -de ballen zijn al gegaard-  en ook dat leek net een hap in een bouillonblokje. Maar het deed me ook aan een of andere snack uit een ver verleden denken. Of misschien was het geen snack, maar een kant-en-klaar vleesproduct dat ik al jaren niet meer heb gegeten, ik weet het niet.

Volgens de gebruiksaanwijzing moet je deze gehacktballen 15 minuten opwarmen in bouillon of jus. En waar haalt de gemiddelde Hollandse keukenprins(es), tevens potentieel koper van dit soort nepballen deze jus of bouillon vandaan? Juist ja, van een blokje. Nou maak ik al 30 jaar jus zonder die dingen, maar een bouillonblokje voor noodgevallen heb ik nog wel in huis.
Het resultaat: de bal of schijf wordt nóg zouter. Hij smaakt gewoon naar… eh… eh… Haagse beschuitstuiters. Dát is het! Het lijken gehaktballen met teveel zout, teveel beschuitkruim en teveel specerijen en andere smaakmakers. En dat is gewoon niet lekker. Qua structuur lijkt het ook op een bal met teveel meel en te weinig vlees.

Kortom: niet aan beginnen. Zonde van je geld.

En dat brengt mij toch weer bij het punt waar ik drie jaar geleden al zat: waarom is hier vraag naar? Waarom vult De Vegetarische Slager een gat in de markt? Waarom betalen mensen zulke belachelijke bedragen voor ‘gebacken lucht’? Voor véél minder geld kook je lekker en gezond met gewone basisingrediënten van goede kwaliteit. Vleesvervangers zoals supermarkt of Vegetarische Slager die presenteren zijn nergens goed voor, hooguit om de kas van de fabrikanten te spekken. Met o.a. peulvruchten, noten, soja, eiwitten uit verschillende granen, paddenstoelen en desgewenst zuivel en eieren kom je er ook. Vaak smaakt het zelfs beter dan die kant-en-klare vega fabriekshappen. Je moet alleen durven experimenteren.